ACTUEEL
WAT DOET STEENHUISMEURS?
Alle kennis die we opdoen, delen we graag met anderen. Wij dragen onze passie voor cultuurhistorie, onze projecten en onderzoeksterreinen uit naar de meest uiteenlopende gezelschappen; van professionals tot historische verenigingen en bewonersgroepen. Wij verzorgen presentaties en lezingen, schrijven artikelen, nemen deel aan inspiratie-events, symposia en filmproducties en laten van ons horen via interviews en social media. Regelmatig verschijnen boeken van onze hand, meestal in samenwerking met nai010 uitgevers. Onderzoeken waarover we publiceren, verrichten we in opdracht of initiëren we zelf.
ACTUEEL
WAT DOET STEENHUISMEURS?
Alle kennis die we opdoen, delen we graag met anderen. Wij dragen onze passie voor cultuurhistorie, onze projecten en onderzoeksterreinen uit naar de meest uiteenlopende gezelschappen; van professionals tot historische verenigingen en bewonersgroepen. Wij verzorgen presentaties en lezingen, schrijven artikelen, nemen deel aan inspiratie-events, symposia en filmproducties en laten van ons horen via interviews en social media. Regelmatig verschijnen boeken van onze hand, meestal in samenwerking met nai010 uitgevers. Onderzoeken waarover we publiceren, verrichten we in opdracht of initiëren we zelf.
Gebiedseigen aanpak
Gebiedseigen aanpak
mei 2025
Dat de gebiedseigen aanpak die SteenhuisMeurs in het landelijk gebied ontwikkelde in een behoefte voldoet, laten de aanvragen voor publicaties, lezingen en interviews zien. Marinke schreef twee artikelen, in 2024 in het Vakblad Natuur, Bos en Landschap en in 2025 in Ode, het blad van Mooi Noord-Holland. Op de Internationale Architectuur Biënnale was de aanpak deel van de tentoonstelling en hield Marinke een lezing voor een internationaal publiek. Ook voor het VNG congres ‘Veranderend Grondgebruik’, het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur en het Platform Agrarisch Erfgoed verzorgde Marinke presentaties over de aanpak. Samen met Jori Wolf van Staatsbosbeheer werd Marinke in 2024 geïnterviewd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Ook de nieuwsbrief Nieuwe Oogst vroeg Marinke naar haar verhaal voor het gebiedsproces GEUS op de Veluwe.
U vindt de artikelen, het interview en de lezing op het VNG-congres hier:
Van gebiedsgerichte naar gebiedseigen processen in het landelijk gebied : thema overgangsgebieden | Groen Kennisnet
ode 6 by MOOI Noord-Holland | Issuu
Cultureel erfgoed als sleutel tot draagvlak in overgangsgebieden | Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Veranderend grondgebruik 28 mei 2025 – voor deelnemers | Samenwerkingsverband P10
Gebiedsaanpak GEUS: 'Uitdaging is om financieel gezonde bedrijven te behouden' | Nieuwe Oogst
Op de foto: Marinke presenteert de gebiedseigen aanpak op het VNG congres ‘Veranderend grondgebruik’, Apeldoorn mei 2025
Opleiding Gebiedsontwerp
Opleiding Gebiedsontwerp
juni 2025
Sinds oktober 2025 is Marinke docent aan de opleiding Gebiedsontwerp van de Groningse Academie van Bouwkunst. De enige opleiding in Nederland waar naast ontwerpvaardigheden ook aandacht is voor de onderstroom in gebieden, dat wat niet gezegd wordt maar leeft in de gemeenschap, voor cultuurhistorische duiding én voor het doordenken van mogelijke toekomsten. In het eerste blok (van vier) leggen Carry Rosenblatt, Marinke Steenhuis en Edwin Gardner (Studio Monnik) als docenten het fundament voor gebiedsproces waarin ook aandacht is voor de oorsprong, de patronen en de mensen in het gebied. Samen met onze deelnemers, die werken bij gemeentes, provincie, NCG en ontwerpbureaus, doorlopen we een fascinerend lerend traject.
De casus bij dit eerste blok is Ten Boer; de voormalige gemeente die sinds 2019 deel uitmaakt van de gemeente Groningen. Een gebied met eeuwenoude wierden, kloosters en een voornamelijk agrarisch gebruik. Hoe kan er een wederkerigheid ontstaan tussen boer en stedeling? Precies deze vraag stond in juni al centraal in de ontwerpmarathon Nachtbrakers/Plannenmakers, georganiseerd door GRAS en de Hanze Hogeschool. > lees meer
En in november 2025 vertelde Marinke over het onderzoek in Ten Boer op het Groningse Festival LetsGro, met aansluitend een debat met wethouder Rik van Niejenhuis, agrariër Everard Huppelschoten en Sieger de Vries.
Op de foto: De ontwerpmarathon van GRAS en Hanzehogeschool Groningen, 13 juni 2025
Essay voor het College van Rijksadviseurs
Essay voor het College van Rijksadviseurs
februari 2025
Voor het College van Rijksadviseurs schreef Marinke in 2025 twee essays: één met als titel ‘Wederkerigheid in de provincie Groningen, de kracht van gemeenschappen’ en één over de lessen uit de cultuurhistorie voor de ontwikkeling van de provincie Groningen (Kees de Graaf deed verslag van de bijeenkomst) en één als reflectie op de casussen: Brabant, IJmond en Den Haag die in het Toekomstatelier XL3 in teams van ontwerpers en opdrachtgevers werden behandeld.
De essays en het artikel van Kees de Graaf zijn hier te vinden:
Samenwerken aan ruimtelijke kwaliteit in het aardbevingsgebied | College van Rijksadviseurs
Hoe de Rijksadviseurs het aardbevingsgebied ruimtelijk te hulp schoten | Gebiedsontwikkeling.nu
Over Wonden en Waarden | College van Rijksadviseurs
Op de foto: Marinke reflecteert op het Toekomstatelier XL13 van het College van Rijksadviseurs, februari 2025
Zandwallenlandschap Ouddorp
Zandwallenlandschap Ouddorp
2025
Over ons onderzoek en transformatiekader van het zandwallenlandschap van Ouddorp werden we in maart 2025 geïnterviewd voor Trouw. > lees meer
Groene Hart gebiedsbiografie op het VNG-congres
HET GROENE HART. WERELD TUSSEN STEDEN
HET GROENE HART. WERELD TUSSEN STEDEN
Van Maartensdijk tot Meerkerk en van Abcoude tot Zoeterwoude: het Groene Hart is een uitgestrekt landelijk gebied omringd door de grote Nederlandse steden. In het Groene Hart wonen 700.000 mensen, eromheen wonen er zeven miljoen. Het contrast in de manier van leven is soms groot – stad en platteland overlappen elkaar, en precies die overlapping brengt al vier eeuwen welvaart in de Nederlandse delta. Voor de stedeling is het landschap van het Groene Hart een weekendbestemming, voor de inwoner is het onderdeel van zijn identiteit. Duizend jaar geleden was het Groene Hart een veenwildernis. Stap voor stap ontgonnen pioniers de moerassen en werd het gebied in cultuur gebracht. In het boek wordt het verhaal van het Groene Hart verteld en krijgen de mensen die het landschap vorm en kleur gaven een gezicht. Het boek geeft ook duiding en richting aan de urgente opgaven van nu: bodemdaling, verzilting, aan- en afvoer van water, droogteproblematiek, wonen, natuur en het versterken van een gezond en aantrekkelijk vestigingsklimaat. De vraag is niet óf het landschap van het Groene Hart gaat veranderen, maar hóe. Dit boek vertelt het verhaal van tien eeuwen transformatie. Bestel het boek hier: hetgroenehartboek.nl
LEZING ‘HEALING MODERNITY’
PRESENTATIE OVER DE NIEUWE GROENMARKT EN KROCHT, HAARLEM
PRESENTATIE OVER DE NIEUWE GROENMARKT EN KROCHT, HAARLEM
januari 2023
In de prachtige Gravenzaal in het Stadhuis van Haarlem werd het co-creatieproject voor de herinrichting van de Nieuwe Groenmarkt en Krocht afgetrapt met een lezing van Vita over de geschiedenis van dit stukje binnenstad. Al acht eeuwen is hier een grote dichtheid van liefdadigheidsinstellingen te vinden en zijn mededogen, inclusie en zorg belangrijke thema’s. In de negentiende eeuw werd het marktplein een straat met een rijbaan, trottoirs en straatbomen, maar het is nog altijd een van de grootste open ruimtes in de dichtbebouwde binnenstad.
LEZING ‘DE GENERATIES VAN GEUS. EEN BODEM MET WAARDE’
LEZING ‘DE GENERATIES VAN GEUS. EEN BODEM MET WAARDE’
november 2023
Marinke presenteerde het onderzoek ‘De generaties van GEUS. Een bodem met waarde’ in het Kulturhus Elspeet. Over de cultuurhistorische en agrarische ontwikkeling en de lessen daaruit voor het gebied Garderen-Elspeet-Uddel-Speuld. In opdracht van de Gebiedsaanpak GEUS. Kijk naar de filmregistratie van dit verhaal: gebiedsaanpakgeus.nl
LEZING OP LET’S GRO OVER HET STADSPARK IN GRONINGEN
LEZING ‘KRANENBURG-NOORD IN ACHT CULTUURHISTORISCHE THEMA’S’
LEZING ‘KRANENBURG-NOORD IN ACHT CULTUURHISTORISCHE THEMA’S’
november 2023
Op de participatiedag van de gebiedsontwikkeling Kranenburg-Noord presenteerde Vita aan omwonenden en andere geïnteresseerden inspirerende aanknopingspunten voor de herontwikkeling van het voormalige defensieterrein in Harderwijk tot stadswijk.
LEZING OVER HET KEIZER KARELPLEIN, NIJMEGEN
LEZING OVER HET KEIZER KARELPLEIN, NIJMEGEN
oktober 2023
Het Architectuurcentrum Nijmegen organiseerde een avond ‘Lucht voor de stadssingel’, over de enorme verkeersdruk op de allermooiste plekken van de stad. Paul lichtte hier ons onderzoek over de negentiende-eeuwse stadsuitleg en het Keizer Karelplein toe. Voorbeelden uit andere steden lieten zien, hoe het mogelijk is om het verkeer af te schalen en in binnensteden de verblijfskwaliteit van de buitenruimte voorop te stellen.
LEZING OVER GEBIEDSEIGEN PROCESSEN
LEZING OVER GEBIEDSEIGEN PROCESSEN
september 2023
Marinke sprak op het afscheid van Michiel Firet van Staatsbosbeheer, over het belang van gebiedseigen processen in het landelijk gebied. Dat vergt een diepe analyse van cultuurhistorie, mentaliteit en de verhouding overheid-burger door de eeuwen heen. In opdracht van Staatsbosbeheer.Bron afbeelding: NT Gent, Antigone in de Amazone, foto: Armin Smailovic.
LEZING VOOR DE STICHTING OUD-DEVENTER
LEZING VOOR DE STICHTING OUD-DEVENTER
september 2023
Het 110-jarig bestaan van stichting Oud-Deventer was de aanleiding om een symposium over jong erfgoed te organiseren, de flatwijken uit de jaren zestig en zeventig. Opvallend is dat de monumentenstad Deventer een voorbeeld is voor het behoud en beheer van haar geweldige binnenstad, maar dat naoorlogs erfgoed er eigenlijk nog een blinde vlek is.
TERUGBLIK OP HET VREEWIJK VERBETERPROGRAMMA
TERUGBLIK OP HET VREEWIJK VERBETERPROGRAMMA
augustus 2023
Marinke gaf op het Vreewijk Verbeterprogramma partnerfeest een terugblik op de adviezen die SteenhuisMeurs en Lenka Hora Adema gaven aan de huurdersvereniging, woningcorporatie Havensteder en de gemeente Rotterdam – één van de adviezen was om je successen te vieren.
LEZING ‘DE CULTUURHISTORIE VAN HEZINGEN, MANDER, MANDERVEEN’
LEZING ‘DE CULTUURHISTORIE VAN HEZINGEN, MANDER, MANDERVEEN’
juli 2023
Marinke presenteerde, in mei in Vasse en in juli in de Statenzaal van Overijssel, het onderzoek ‘De cultuurhistorie van Hezingen, Mander, Manderveen. Bodem – mensen - landschap door de eeuwen heen.’ Over de cultuurhistorische en agrarische ontwikkeling en de lessen daaruit. In opdracht van de provincie Overijssel. Bekijk de filmregistratie van dit verhaal: youtube.com.
KEYNOTE-LEZING ‘HOW THE DUTCH DEAL WITH THEIR HISTORIC (URBAN) LANDSCAPES’ VOOR HET INSTITUTE OF HOUSING STUDIES
KEYNOTE-LEZING ‘HOW THE DUTCH DEAL WITH THEIR HISTORIC (URBAN) LANDSCAPES’ VOOR HET INSTITUTE OF HOUSING STUDIES
juni 2023
Het Institute of Housing Studies in Rotterdam organiseert al jaren een cursus over Urban Heritage Strategies course, waarbij veel professionals meedoen uit verre landen, die een historische link met Nederland hebben, in de vorm van ‘mutual heritage’. Voor deze cursus gaf Paul de inleidende keynote lezing ‘how the Dutch deal with their historic (urban) landscapes’.
PRESENTATIE GEBIEDSBIOGRAFIE NOORDHOLLANDS KANAAL, ALKMAAR
PRESENTATIE GEBIEDSBIOGRAFIE NOORDHOLLANDS KANAAL, ALKMAAR
juni 2023
In het Stadhuis van Alkmaar presenteerde Vita de gebiedsbiografie over het Alkmaarse deel van het Noordhollands Kanaal. De gebiedsbiografie is hier te vinden: alkmaar.nl/alkmaarskanaal
LEZING IN VEENHUIZEN
LEZING VOOR DE NRP ACADEMIE
LEZING VOOR DE NRP ACADEMIE
mei 2023
Voor de cursisten van de opleiding Renovatie en Transformatie van het Nationaal Renovatie Platform (NRP) hield Vita een lezing over verschillende projecten van SteenhuisMeurs, en de producten die het bureau de afgelopen twintig jaar heeft ontwikkeld om vanuit cultuurhistorie mee te werken aan ruimtelijke kwaliteit.
LEZING VOOR HET RIJKSVASTGOEDBEDRIJF
LEZING VOOR HET RIJKSVASTGOEDBEDRIJF
mei 2023
Het Central Innovation District in Den Haag werd door Paul toegelicht tijdens de ‘kennisindoor’ van het Rijksvastgoedbedrijf over het thema ‘Alles van waarde is weerloos’. De sessie richtte zich ook op de toepasbaarheid van Transformatiekaders, waar door SteenhuisMeurs en de RCE een handreiking is opgesteld.
LEZING ‘KANSEN VOOR TEMPEL EN SCHIE’
LEZING OVER DE MAASTUNNEL EN PARKHAVEN AAN DE ACADEMIE VAN BOUWKUNST ROTTERDAM
LEZING OVER DE MAASTUNNEL EN PARKHAVEN AAN DE ACADEMIE VAN BOUWKUNST ROTTERDAM
april 2023
Vita presenteerde de ontwikkelingsgeschiedenis van de Parkhaven, een kadestrook dat ruimtelijk bij vier rijksmonumenten hoort: het Park van Rotterdam, het Maastunneltracé, de Parksluizen én de Euromast. Aan studenten van de Academie van Rotterdam presenteerde ze de ruimtelijke uitgangspunten voor ontwikkeling, voortkomend uit deze monumentale status.
LEZING ‘DE GELEEFDE STAD’ IN ALMERE
WORKSHOP TRANSFORMATIEKADERS IN HAARLEM
WORKSHOP TRANSFORMATIEKADERS IN HAARLEM
maart 2023
Workshop transformatiekaders bij de gemeente Haarlem. Paul werd gevraagd om onze ervaringen met transformatiekaders te delen en aan de hand van een concrete casus bogen de professionals van de gemeente zich over de vraag hoe je in de praktijk ‘erfgoed’ een plek kunt geven in ‘ruimtelijk beleid’.
LEZING OVER ERFGOED IN OVERIJSSEL
ONLINE ‘COLLEGE TOUR’ OVER DE TWEEDE KAMER IN DEN HAAG
ONLINE ‘COLLEGE TOUR’ OVER DE TWEEDE KAMER IN DEN HAAG
januari 2023
Paul verzorgde online een ‘College Tour’ voor de KNOB over het gebouw van de Tweede Kamer in Den Haag. Toehoorders konden vragen stellen over het onderzoek dat we deden naar dit gebouw en de manier waarop dit jonge erfgoed in de transformatie van het Binnenhofcomplex kan worden meegenomen.
KEYNOTE-LEZING ‘ERFGOED, EEN BREED BEGRIP’
LEZING ‘GEBIEDSEIGENHEID: LEREN VAN DE LANGE LIJNEN’
ONZE EEUWIGE STRIJD TEGEN HET WATER: MARINKE IN DOCUMENTAIRE OVER DE DELTAWERKEN
ONZE EEUWIGE STRIJD TEGEN HET WATER: MARINKE IN DOCUMENTAIRE OVER DE DELTAWERKEN
presentatie: Pieter-Jan Haegens
regie, research en samenstelling: Ronald Sistermans
camera: Thijs Aardema
geluid: Youp de Bruijn
montage: Igor de Keijzer
Op 10 mei 2022 zond de NPO de documentaire ‘Onze eeuwige strijd tegen het water’ uit. Marinke wandelt hierin met interviewer Pieter-Jan Haegens over het Vuurtorenpad in de duinen van Schouwen, terwijl ze vertelt over de werkcultuur van de Deltadienst, de Deltawerken en de opgaven van vandaag en morgen.
Bekijk de documentaire
